Εργαζόμενη Μητέρα: Ο ρόλος της στη σύγχρονη αγορά εργασίας και οι προκλήσεις για την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής
Με αφορμή την Ημέρα της Μητέρας, ο Όμιλος Adecco σκιαγραφεί τον ρόλο της εργαζόμενης μητέρας στη σύγχρονη αγορά εργασίας και καταγράφει τους τρόπους με τους οποίους εταιρείες και εργαζόμενοι μπορούν να επιτύχουν την ισορροπία στον διττό αυτό ρόλο.
Αθήνα, 10 Μαΐου, 2018: Με αφορμή την Ημέρα της Μητέρας, ο όμιλος Adecco, ο μεγαλύτερος οργανισμός στον τομέα της παροχής λύσεων ανθρώπινου δυναμικού παγκοσμίως, υπογραμμίζει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η σύγχρονη εργαζόμενη μητέρα στη διατήρηση των ισορροπιών ανάμεσα σε δύο πολύ σημαντικούς ρόλους στη ζωή της, αυτόν της μητέρας και αυτόν της επαγγελματία. Η πρόοδος που έχει σημειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες αναφορικά με τη θέση της γυναίκας και ειδικότερα της μητέρας στην αγορά εργασίας είναι αδιαμφισβήτητη. Ωστόσο, η συζήτηση για την αντιμετώπιση των δύο φύλων στον εργασιακό χώρο και για το εάν εν τέλει παρέχονται οι ίδιες ευκαιρίες στα στελέχη, ανεξαρτήτως φύλου, παραμένει επίκαιρη και «ζωντανή».
Στη σύγχρονη εποχή, οι γυναίκες έχουν εισέλθει δυναμικά στον εργασιακό στίβο. Ταυτόχρονα, φαίνεται ότι η πίεση για τις εργαζόμενες μητέρες, οι οποίες καλούνται να είναι «πολύ καλές σε όλα», τόσο στον ρόλο της μητέρας όσο και σε αυτόν της επαγγελματία, έχει γίνει εντονότερη. Η ανταπόκριση στους πολλαπλούς ρόλους είναι πλέον μία καθημερινή πρόκληση, στην οποία η σύγχρονη γυναίκα ανταποκρίνεται, όπως φαίνεται, σε μεγάλο βαθμό με επιτυχία με αποτέλεσμα το παλαιότερο δίλημμα, καριέρα ή οικογένεια, να τείνει να εξαλειφθεί. Με ποιους τρόπους, όμως, μπορούμε να επιτύχουμε το επιθυμητό μέτρο, ώστε η εργαζόμενη μητέρα να μην καταβάλλεται από το άγχος, αλλά να μπορεί να συνδυάσει δημιουργικά και αποτελεσματικά την επαγγελματική εξέλιξη και την προσωπική/οικογενειακή ζωή;
Ο Όμιλος Adecco, με την πεποίθηση ότι οι ίσες ευκαιρίες για όλους στο εργασιακό περιβάλλον είναι αδιαπραγμάτευτες, απαριθμεί κάποια βασικά βήματα προκειμένου εργοδότες και εργαζόμενοι να υποστηρίξουν τον διττό ρόλο του εργαζόμενου γονιού, συμβάλλοντας στην περαιτέρω πρόοδο και εξέλιξη της αγοράς εργασίας.
Τι πρέπει να κάνουν οι εταιρείες για να κρατήσουν τα ταλαντούχα στελέχη τους και να τα υποστηρίξουν στον διττό ρόλο τους:
Αξιολόγηση των αναγκών του προσωπικού και δημιουργία εξατομικευμένων προγραμμάτων work–life balance
Η ενεργός πλέον παρουσία των γυναικών στην αγορά εργασίας έχει αυξήσει τις προκλήσεις στην επίτευξη ισορροπίας επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και για τα δύο φύλα. Τώρα που η γυναίκα-μητέρα-επαγγελματίας διεκδικεί και πρέπει να έχει ίσες ευκαιρίες με τον άντρα–πατέρα–επαγγελματία, οι εταιρείες θα πρέπει να αναπτύσσουν αποτελεσματικά προγράμματα για να τους υποστηρίζουν, ώστε να παραμένουν παραγωγικοί.
Σε πρώτο στάδιο: Αξιολογείστε την κατάσταση στην εταιρεία. Πού βρίσκονται οι γονείς, άνδρες και γυναίκες, μέσα στον οργανισμό, σε ποια βαθμίδα, ποιες θέσεις; Ποια είναι η απόδοσή τους; Πώς διαχειρίζονται τον διττό ρόλο τους;
Σε δεύτερο στάδιο: Συζητήστε θέματα και προκλήσεις που αντιμετωπίζουν στην επαγγελματική και την οικογενειακή τους ζωή. Πώς οι ίδιοι θα ένιωθαν πιο αποδοτικοί στους δύο ρόλους τους.
Στόχος: Η αναγνώριση της πραγματικής κατάστασης σε αντίθεση με αυτό που υποθέτουμε ή ίσως ελπίζουμε πως ισχύει. Η αναγνώριση αυτή είναι που θα οδηγήσει σε αποτελεσματικές λύσεις.
Σχεδιασμός στρατηγικής
Οι περισσότερες εταιρείες περιορίζουν τις ενέργειές τους στην υποστήριξη των νέων μητέρων. Φυσικά, αυτές οι ενέργειες είναι απαραίτητες αλλά δεν επαρκούν. Το να είσαι εργαζόμενος γονιός είναι μια ιδιότητα που διαρκεί τουλάχιστον 18 χρόνια και φυσικά αφορά εξίσου τους άντρες και τις γυναίκες. Ο σχεδιασμός λοιπόν της στρατηγικής του οργανισμού θα πρέπει να γίνεται με βάση αυτήν την πραγματικότητα.
Ρεαλιστικές προσδοκίες
Η επιχείρηση πρέπει να επιδεικνύει ευαισθησία σε θέματα οικογένειας και να έχει ρεαλιστικές απαιτήσεις και προσδοκίες από το προσωπικό.
Ευελιξία
Είτε πρόκειται για εργασία από το σπίτι, για ευελιξία στο ωράριο ή στις ημέρες εργασίας, κάθε εργαζόμενος γονιός μπορεί να αποδώσει καλύτερα στους δύο ρόλους του, εάν νιώθει πως έχει την ευελιξία να οργανώσει ο ίδιος το πρόγραμμά του με τον καλύτερο για εκείνον τρόπο.
Τι πρέπει να κάνουν οι εργαζόμενοι γονείς για να επιτύχουν την επιθυμητή ισορροπία στον διττό ρόλο τους:
Δεν υπάρχει ένας κοινός τρόπος αποτελεσματικής διαχείρισης του διττού ρόλου, ούτε κάποιο συγκεκριμένο μοντέλο για το πώς θα έπρεπε να είναι και τι θα έπρεπε να κάνει ένας εργαζόμενος γονιός. Η «τέλεια» ισορροπία μεταξύ οικογενειακής/προσωπικής και επαγγελματικής ζωής δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση, εάν φυσικά υποθέσουμε πως μπορεί ποτέ να επιτευχθεί. Πώς θα μπορούσαμε να κάνουμε όμως πιο λειτουργική την καθημερινότητα;
Αναγνώριση και αποδοχή των δυσκολιών που δημιουργεί ο διπλός ρόλος
Αρχικά, θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πως είμαστε άνθρωποι και οι δυνάμεις μας δεν είναι ανεξάντλητες. Επίσης, πως η ημέρα έχει μόνο 24 ώρες. Κάποιες φορές, δεν μπορούν να γίνουν όλα και κάποιες άλλες δεν μπορούν να γίνουν όλα τέλεια. Κάποιες φορές, πρέπει απλά να λέμε «όχι». Αν μπορέσουμε να αναγνωρίσουμε την κατάσταση και να την αποδεχθούμε θα μπορέσουμε να θέσουμε και οι ίδιοι ρεαλιστικούς στόχους και να έχουμε ρεαλιστικές προσδοκίες, που θα μας επιτρέψουν να νιώθουμε καλά με τον εαυτό μας και με αυτά που προσφέρουμε, περιορίζοντας τις καθόλου χρήσιμες ενοχές.
Διαχείριση χρόνου και ιεράρχηση προτεραιοτήτων
Σκεφτείτε τι είναι πραγματικά σημαντικό κάθε στιγμή. Μεγιστοποιήστε τον χρόνο που απασχολείστε με αυτά που για εσάς είναι πραγματικά σημαντικά, ελαχιστοποιήστε αντίστοιχα τον χρόνο που σπαταλάτε σε ασήμαντα θέματα.
Αναζήτηση υποστήριξης από το επαγγελματικό περιβάλλον
Οι εταιρείες είναι στις μέρες μας πολύ περισσότερο εξοικειωμένες με την ανάγκη επίτευξης ισορροπίας μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής, καθώς έχει αποδειχθεί πως κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο, τόσο για την ψυχική όσο και για τη σωματική υγεία των εργαζομένων τους, ενώ ταυτόχρονα έχει θετική επίδραση στις επιδόσεις τους στην εργασία. Η επιδίωξη αυτής της ισορροπίας είναι με άλλα λόγια αυτονόητη. Και στις περιπτώσεις που δεν είναι, ο εργαζόμενος θα πρέπει να μπορεί να τη διεκδικεί.
Αναζήτηση υποστήριξης από το οικογενειακό ή/ και φιλικό περιβάλλον
Μιλήσαμε για την αναγκαία υποστήριξη από το επαγγελματικό περιβάλλον, αλλά και το οικογενειακό/φιλικό περιβάλλον πρέπει να παίζει εξίσου υποστηρικτικό ρόλο. Με τους δύο γονείς εργαζόμενους και πολλές φορές σε ρόλους απαιτητικούς, χρειάζεται να υπάρχει πολύ καλή συνεννόηση και κατανόηση των αναγκών.
Με αφορμή την Ημέρα της Μητέρας, τρία στελέχη του Ομίλου Adecco και μητέρες μοιράζονται την προσωπική τους εμπειρία σχετικά με το πώς καταφέρνουν να είναι και μητέρες και γυναίκες καριέρας.
«Ο διπλός ρόλος της μητέρας εργαζόμενης σίγουρα δεν είναι εύκολα διαχειρίσιμος και τα όρια προσωπικού και επαγγελματικού χώρου είναι δυσδιάκριτα πολλές φορές. Απαιτείται καθημερινή προσωπική προσπάθεια και επιμονή προκειμένου να τηρηθούν οι ισορροπίες και να κερδίσεις τον σεβασμό τόσο στην εργασία όσο και στην οικογένεια. Συχνά, νοιώθεις ότι δεν υπάρχει αρκετός χρόνος για να προλάβεις να κάνεις όλα αυτά που θέλεις και πρέπει να γίνουν κατά τη διάρκεια της ημέρας. Συχνά, οι 24 ώρες δεν είναι αρκετές. Αυτό που χρειάζεται είναι σωστή προτεραιοποίηση και οργάνωση της καθημερινότητας, ώστε να επιτυγχάνεται η επιθυμητή διαχείριση χρόνου. Αντίστοιχα, βέβαια, την ίδια διαχείριση χρόνου πρέπει να επιδιώκει και ο πατέρας εργαζόμενος, του οποίου τον διττό ρόλο δεν πρέπει να υποτιμούμε, καθώς στις μέρες μας είναι εξίσου απαιτητικός. Πρέπει να μιλάμε λοιπόν για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι γονείς και όχι οι μητέρες μόνο».
Γεωργία Αλεξοπούλου, Recruitment Manager, Adecco Group Greece
«Ως εργαζόμενη μητέρα, συχνά είναι δύσκολο να ισορροπήσεις στους δύο αυτούς πολύ σημαντικούς ρόλους. Πολλές φορές, ο ένας λειτουργεί καταχρηστικά πάνω στον άλλο, με αποτέλεσμα να νιώθουμε ανεπαρκείς σε έναν από αυτούς ή, ακόμα χειρότερα, κάποιες φορές και στους δύο. Θέλει πολλή δουλειά με τον εαυτό σου για να μπορέσεις να βρεις τις απαραίτητες ισορροπίες, αλλά ούσα εργαζόμενη μητέρα, νιώθω ιδιαίτερα τυχερή που έχω τη δυνατότητα να μεγαλώνω δύο παιδιά – χρήσιμα μέλη της κοινωνίας, να τους προσφέρω και να δέχομαι τόση αγάπη, να νιώθω όλα αυτά τα μοναδικά συναισθήματα που μόνο η μητρότητα μπορεί να σου προκαλέσει, ενώ ταυτόχρονα μπορώ να απολαμβάνω την οικονομική ανεξαρτησία, τον ενθουσιασμό και τη δυνατότητα να παραμένω δημιουργική και παραγωγική στην εργασία μου».
Βίκυ Στοιχειού, Accounting Manager, Adecco Group Greece
«Η κοινωνία στο παρελθόν επέβαλε στη γυναίκα να θέτει σε προτεραιότητα το «σπίτι» και όχι την καριέρα, παρόλο που η ίδια η οικογένειά της επένδυε πολλά για την εκπαίδευση και την ανατροφή της με σκοπό την ανεξαρτησία της. Πλέον, σε μεγάλο βαθμό, η αντίληψη αυτή έχει εκλείψει. Εξάλλου, οι οικονομικές επιπτώσεις του να συντηρείται μια οικογένεια από ένα μόνο εισόδημα υποχρεώνουν την πλειοψηφία των γυναικών να παραμένουν ενεργές στην αγορά εργασίας. Αλλά δεν είναι μόνο αυτή η αιτία. Οι γυναίκες έχουν φιλοδοξίες, τις οποίες δεν χρειάζεται πια να παραβλέπουν. Οι φιλοδοξίες αυτές αποτελούν ισχυρή κινητήρια δύναμη για μια μητέρα που επιλέγει να εργαστεί, ειδικά όταν έχει επενδύσει πολύ χρόνο και κόπο για ανάπτυξη των γνώσεων της, των ικανοτήτων και των δεξιοτήτων της και έχει χτίσει ένα επαγγελματικό προφίλ αξιόλογο για την αγορά εργασίας».
Ευαγγελία Ίσαρη, Marketing & Communications Director, Adecco Group Greece
Τέλος, στην πρόοδο που έχει σημειωθεί αναφορικά με τη θέση της εργαζόμενης μητέρας στο σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον, αναφέρθηκε και ο Κωνσταντίνος Μυλωνάς, Διευθύνων Σύμβουλος του ομίλου Adecco Ελλάδας: «Τα τελευταία χρόνια, ολοένα και περισσότερες εταιρείες και οργανισμοί έχουν αναπτύξει πολιτικές που στόχο έχουν την ενδυνάμωσή τους με ταλαντούχα στελέχη, καταπολεμώντας στερεότυπα που στο παρελθόν κρατούσαν τα ταλέντα που ανήκαν σε συγκεκριμένες κατηγορίες εκτός αγοράς εργασίας. Ένα τέτοιο στερεότυπο αποτελεί και η αμφισβήτηση της ικανότητας μιας μητέρας να αποδίδει στην εργασία της. Είναι απαραίτητο για κάθε οργανισμό που θέλει να αναπτύσσεται και να πετυχαίνει να δίνει πραγματικά σημασία στην ποιότητα ζωής των εργαζομένων του, οι οποίοι θα πρέπει κάθε στιγμή να αισθάνονται σημαντικοί στον χώρο εργασίας τους».
